Wanneer speelt het compensatievraagstuk?
In de vorige blog in deze reeks zijn wij nader ingegaan op het overgangsrecht en gebruikmaking van de eerbiedigende werking om huidige pensioenregelingen zoveel mogelijk te behouden. Wanneer u geen gebruik maakt van het overgangsrecht/ de eerbiedigende werking, betekent dat dat u en uw werknemers volledig overgaan op het nieuwe pensioenstelsel met een vlakke premie. Van deze volledige overgang kunnen werknemers, voornamelijk in de leeftijdscategorie van 40 tot 55 jaar, nadeel ondervinden. De overstap naar een vlakke (en voor oudere deelnemers vaak een lagere) premie kan namelijk zorgen voor een lagere pensioeninleg met als gevolg een lagere opbouw. U bent als werkgever in dit geval gehouden om uw werknemers ‘adequaat en evenwichtig’ te compenseren.
Bent u verplicht compensatie te bieden?
Compensatie is niet verplicht, werkgever en werknemers besluiten in gezamenlijkheid over de noodzaak tot compensatie en de verdeling van de compensatie over de verschillende leeftijdscohorten. Het is aan partijen die de pensioenregeling overeenkomen om vast te stellen wat in een specifieke situatie kwalificeert als adequate compensatie. Adequate compensatie betekent dus niet dat het nadeel dat sommigen groepen van werknemers ondervinden volledig moet worden gecompenseerd. De afspraken over compensatie maken deel uit van het transitieplan.
Is de toekenning van compensatie begrensd?
De manier waarop compensatie wordt geboden staat de werkgever in principe vrij. Compensatie kan bijvoorbeeld plaatsvinden in de pensioensfeer (hier gaat het wetsvoorstel vanuit), maar ook in de salarissfeer.
Het wetsvoorstel neemt compensatie in de pensioensfeer, door toekenning van extra pensioenaanspraken, als uitgangspunt. Hierbij is de compensatie fiscaal en wettelijk gereguleerd. Zo zal bij een compensatie in de pensioensfeer in ieder geval tot aan 2037 moeten worden gecompenseerd. De compensatie dient tijdens deze periode tijdsevenredig plaats te vinden en moet op het niveau van de leeftijdscohorten worden vastgesteld.
De hoogte van de compensatie is fiscaal begrensd. Voor de vlakke premie geldt normaal gesproken een maximum van 30% van de pensioengrondslag. Tijdens de compensatieperiode wordt deze ruimte tijdelijk met 3-procentpunt, tot maximaal 33%, verhoogd om werkgevers ruimte te bieden voor compensatie.
Compensatie voor wie?
Als werkgever bent u alleen verplicht compensatie te bieden aan werknemers die nadeel ondervinden van de overstap naar een nieuwe pensioenregeling. Naar verwachting gaat het vooral om de groep werknemers in de leeftijdscategorie 40 tot 55 jaar. Jongere werknemers voor wie op dit moment al een (progressieve) lage premie geldt, zullen hoogstwaarschijnlijk geen nadeel ondervinden van de overstap.
De compensatie geldt, in geval van compensatie in de pensioensfeer, zowel voor oude als voor nieuwe werknemers. Treden tijdens de compensatieperiode nieuwe werknemers bij u in dienst, dan zal u ook hen moeten compenseren indien zij binnen de leeftijdscohort vallen aan wie compensatie wordt toegekend.
Let op: past u een compensatie in de pensioensfeer toe, en treedt een werknemer uit dienst (om bijvoorbeeld bij een andere organisatie te werken), dan heeft u wellicht een informatieplicht omtrent de gevolgen. Het kan namelijk zo zijn dat de nieuwe werkgever geen compensatie toekent, dan wel compensatie in de salarissfeer. Voor de werknemer die uit dienst treedt zal dan geen aanspraak op compensatie meer gelden. Het is aan te raden uw werknemer over dit mogelijke gevolg te informeren.
Slotopmerkingen
Indien u kiest voor een transitie naar het nieuwe stelsel bent u verplicht werknemers die nadeel ondervinden van deze overgang adequaat en evenwichtig te compenseren. In bovenstaande blog hebben wij u op hoofdlijnen toegelicht hoe compensatie vormgegeven kan worden en welke verplichtingen er gelden. Meer lezen over compensatie? Bekijk dan ook deze blog die onze collega Frédérique eerder dit jaar schreef. Wilt u meer weten of heeft u een specifieke vraag? Neem dan vooral contact met ons op, wij denken graag met u mee.
