Overheden mogen bij gronduitgifte kopers selecteren op volgorde van binnenkomst, zo wordt – terecht – bevestigd in een recent vonnis van de Utrechtse voorzieningenrechter.
Op een aannemer rust een waarschuwingsplicht. Maar wat houdt dat nu eigenlijk in? En betekent dit dat een opdrachtgever wegkomt met een gemaakte fout als een aannemer een waarschuwingsplicht heeft geschonden? In dit artikel zoom ik in op de waarschuwingsplicht onder de UAV 2012.
De rechtbank Limburg heeft geoordeeld dat een verkorte verjaringstermijn van drie jaar (artikel 3:52 BW) ook van toepassing is op een vordering tot nietigverklaring subsidiair vernietiging van een overeenkomst in verband met verboden staatssteun. De verjaringstermijn kan bovendien reeds aanvangen door publicaties over de overeenkomst in het lokale dagblad.
Een koopovereenkomst die de gemeente Rhenen in 2020 sloot, is naar oordeel van de Midden-Nederlandse voorzieningenrechter nietig (!) omdat de gemeente bij het sluiten daarvan in strijd met het gelijkheidsbeginsel heeft gehandeld. De mededingingsnorm die in Didam-arrest is verwoord, zou bovendien van toepassing zijn op overeenkomsten die zijn gesloten vóórdat dit arrest werd gewezen.
De gemeente Zevenaar mocht een selectieprocedure voor de uitgifte van kavels intrekken en een nieuwe selectieprocedure starten. Waar de rechtbank in een incident in een bodemprocedure nog oordeelde dat het stopzetten van de eerste selectieprocedure onrechtmatig is omdat de deelnemers erop mochten vertrouwen dat de gemeente aan hen kavels zou aanbieden, oordeelt de rechtbank nu in de hoofdzaak dat de gemeente juist onrechtmatig zou handelen als de procedure zou worden voortgezet. De gemeente mag de eerste selectieprocedure dus intrekken en een nieuwe procedure starten, waarin loting als selectiemethode wordt gehanteerd.
Een aannemer kan verplicht zijn om tweemaal te waarschuwen voor hetzelfde risico. Dat blijkt uit een zaak waarbij een parketvloerenlegger wel bij het aangaan van de overeenkomst waarschuwde voor het risico van muurvocht, maar niet meer voor de start van de uitvoering van de overeenkomst. Laat de aannemer na om óók voor de start van de uitvoering nog een keer te waarschuwen, dan is hij aansprakelijk voor (een deel) van de ontstane schade.
Mag de Gemeente Nijmegen zonder openbare selectieprocedure grond aan de GGD Gelderland-Zuid verkopen? Niet op basis van de gehanteerde selectiecriteria, zo oordeelt de rechtbank Gelderland. Als de gemeente alsnog objectieve, toetsbare en redelijke criteria hanteert, is onderhandse verkoop wellicht alsnog mogelijk en kan een selectieprocedure achterwege blijven.
De gemeente Amsterdam heeft de geschiktheidseis gesteld dat er ervaring moet zijn met één werk van tenminste € 1.000.000,-. Een aannemer legt als referentie over een RAW-raamovereenkomst op grond waarvan diverse vergelijkbare deelopdrachten zijn uitgevoerd waarvan de waarde in totaliteit (wél) het bedrag van € 1.000.000,- overstijgt. De gemeente meent dat daardoor niet aan de geschiktheidseis wordt voldaan en legt de inschrijving terzijde. Aan de Amsterdamse voorzieningenrechter ligt vervolgens de vraag voor of aan de eis van ‘één werk’ kan worden voldaan met (diverse deelopdrachten onder) een RAW-raamovereenkomst.
Moet een overheid die zich in vergaande onderhandelingen bevindt over gronduitgifte of zelfs al een koopovereenkomst gesloten heeft, alsnog openbaar tenderen vanwege het Didam-arrest? Uit de rechtspraak tot nu toe blijkt dat veel afhangt van de feiten en omstandigheden van het geval. In een recent arrest oordeelt het Hof Arnhem-Leeuwarden dat de gemeente Oldambt grond wel een-op-een mocht uitgeven, omdat daarover al lang geleden toezeggingen aan de koper waren gedaan.
Uitgangspunt is dat als een certificaat wordt als geschiktheidseis wordt gesteld, dat niet volstaan kan worden met gelijkwaardige maatregelen. Niettemin is er een uitzondering als een inschrijver niet kan worden verweten nog niet over het certificaat te beschikken. Recent oordeelde de Bossche rechter dat de inschrijver er niet mee weg komt als bij na gunning is gestart met het certificeringsproces: ongeldig dus.
De rechtbank Rotterdam heeft op 16 september 2022 geoordeeld dat de door de gemeente Rotterdam voorgenomen uitgifte van erfpachtrechten zonder voorafgaande openbare selectieprocedure mogelijk is als er slechts één serieuze gegadigde is vanwege zijn doorslaggevende afspraken met een zittende erfpachter.
Als een opdrachtgever veranderingen of toevoegingen in het met een aannemer overeengekomen werk wenst, moet de aannemer de opdrachtgever wijzen op de noodzaak van de daaruit voortvloeiende prijsverhoging (artikel 7:755 BW). Alleen dan kan hij een verhoging van de prijs vorderen, “tenzij de opdrachtgever die noodzaak uit zichzelf had moeten begrijpen”. Recent liet de Hoge Raad zich uit over de vraag of voor de toepassing van deze tenzij-regel vereist is dat de opdrachtgever inzicht had in de omvang van de prijsverhoging dan wel de (concreet) te verwachten meerkosten.
