De Afdeling heeft vandaag twee uitspraken gedaan over de gevolgen van een positieve weigering van een natuurvergunning. Hierin heeft zij onder meer overwogen dat de bestuursrechter ondanks de rechtsonzekerheid die een positieve weigering met zich meebrengt, niet kan vooruitlopen op de mogelijke herintroductie van de vergunningplicht bij intern salderen.
Bij de verkoop van een bepaald object of project is het essentieel dat de rechten die voortvloeien uit vergunningen ook door de koper kunnen worden uitgeoefend. Datzelfde geldt in geval van fusies en overnames voor de rechtsopvolger. Om dit te bewerkstelligen is het sluiten van een civielrechtelijke overeenkomst niet toereikend: het bestuursrecht is daarvoor bepalend. In deze bijdrage geven wij een overzicht van de belangrijkste aspecten bij de bestuursrechtelijke overgang van vergunningen.
Projecten die met intern salderen niet leiden tot een toename van stikstofdepositie zijn niet natuurvergunningplichtig. Veel initiatiefnemers kiezen er desondanks voor om toch een aanvraag om een natuurvergunning in te dienen, om zo een positieve weigering op de aanvraag te verkrijgen.
Naar aanleiding van het Varkens in Nood-arrest van het Hof van Justitie en de daarop volgende uitspraak van de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State over de toegang tot de bestuursrechter bij milieurechtelijke besluiten heeft de wetgever een voorstel tot wijziging van de Algemene wet bestuursrecht ter inzage gelegd voor internetconsultatie. Hiermee beoogt zij de Awb in overeenstemming te brengen met het Verdrag van Aarhus.
Een tendens van de afgelopen jaren is dat steeds meer gemeenten beleid hebben vastgesteld voor de beoordeling van initiatieven om zonneparken te realiseren. Dat beleid kan grote consequenties hebben voor op dat moment al lopende aanvragen. Ook heeft dit beleid in de praktijk vaak tot gevolg dat meerdere initiatieven met elkaar moeten concurreren. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 16 februari 2022 twee uitspraken gedaan over het fair play beginsel en de procedure voor vergunningverlening van zonneparken in de gemeente Drimmelen. De Afdeling is van oordeel dat niet alle aanvragen objectief en op een gelijke wijze zijn beoordeeld.
Op 9 februari 2022 heeft de Afdeling gebroken met haar bestendige lijn van toepassing van de grondentrechter. Zij zal deze grondentrechter niet meer hanteren, behalve in zaken binnen het omgevingsrecht vanwege het bijzondere karakter daarvan.
In de uitspraak van 21 januari 2022 geeft de rechtbank Oost-Brabant een beoordelingskader voor intern salderen. Dit beoordelingskader is mede gebaseerd op de uitspraak van 8 december 2021 over de Amercentrale en relevant voor onderdelen of activiteiten die zijn vergund in een vergunning die is verleend onder verwijzing naar de passende beoordeling van het PAS.
Op 25 juni 2020 concludeerde het Hof van Justitie in de Europese Unie (EU-hof) in de zaak Nevele dat voor de Vlaamse algemene milieuregels voor windturbines een plan-milieueffectrapportage (plan-mer) had moeten worden opgevoerd op grond van de Strategische Milieubeoordeling richtlijn (SMB-richtlijn). Het feit dat er geen plan-mer uitgevoerd is, is in strijd met de Europese regels en dient aangepast te worden. Naar aanleiding van dit Europese arrest, oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) dat de algemene milieuregels voor windturbineparken zoals opgenomen in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet toepasbaar zijn. Net zoals in België, is ook in Nederland onterecht geen plan-mer uitgevoerd bij totstandkoming van de regels.
In een uitspraak van 8 december 2021 heeft de rechtbank Oost-Brabant geoordeeld dat niet zonder meer intern gesaldeerd mag worden met alle ‘stikstofrechten’ uit een geldende natuurvergunning, als die rechten de facto niet meer worden gebruikt en de jure niet meer kunnen worden gebruikt. Daarmee wordt – als het aan de rechtbank ligt – een nieuwe barrière opgeworpen tegen intern salderen.
Op 24 november 2021 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) in een uitvoerige uitspraak over het project "Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat" (ECLI:NL:RVS:2021:2627) nader uiteengezet aan welke voorwaarden externe saldering moet voldoen.
Uit een uitspraak van de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State van 15 september 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:2085) blijkt eens te meer dat initiatiefnemers en bestuursorganen goed moeten opletten als bij de verlening van een natuurvergunning gebruikt wordt gemaakt van extern salderen.
De Afdeling heeft op 4 augustus 2021 uitspraak gedaan over het bestemmingsplan ‘Dennenheuvel 2020’. Daarin heeft zij geoordeeld dat niet in de planregels hoeft te worden opgenomen dat de nieuwbouw aardgasvrij wordt gerealiseerd en dat er geen aanleiding is voor het oordeel dat de gevolgen voor het nabijgelegen Natura 2000-gebied Kennemerland-Zuid zouden zijn onderschat door het gebruik van de AERIUS Calculator in het stikstofonderzoek.
