Nadat de staatsraden A-G Wattel en Widdershoven vorig jaar een conclusie hebben genomen over de rechterlijke toetsing bij bestuurlijke maatregelen en de rol die het evenredigheidsbeginsel daarbij moet spelen, spreekt nu ook de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State (‘ABRvS’) zich uit over de evenredigheidstoets in het bestuursrecht.
Een bestemmingsplan kan ten opzichte van het ontwerp dat ter inzage is gelegd gewijzigd worden vastgesteld door de raad. Ook kan zich de situatie voordoen dat nádat het bestemmingsplan is vastgesteld, hangende de beroepsprocedure de raad een nieuw besluit tot wijziging van het plan neemt (ook wel: herstelbesluit). In beginsel dient de raad bij het doorvoeren van deze wijzigingen de bestemmingsplanprocedure opnieuw te doorlopen. Daarop zijn echter enkele uitzonderingen mogelijk.
In de uitspraak van 21 januari 2022 geeft de rechtbank Oost-Brabant een beoordelingskader voor intern salderen. Dit beoordelingskader is mede gebaseerd op de uitspraak van 8 december 2021 over de Amercentrale en relevant voor onderdelen of activiteiten die zijn vergund in een vergunning die is verleend onder verwijzing naar de passende beoordeling van het PAS.
In de periode 2015 tot en met 2019 was op grond van het Programma Aanpak Stikstof (PAS) geen vergunning nodig voor activiteiten met een geringe stikstofuitstoot. In plaats daarvan konden bedrijven volstaan met een PAS-melding volstaan. De Coöperatie Mobilisation for the Environment (MOB) heeft bij de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit een verzoek ingediend om alle PAS-meldingen openbaar te maken. De minister heeft vervolgens circa 3.500 meldingen openbaar gemaakt met de coördinatiepunten van de emissiebronnen. De locatiegegevens zijn niet verstrekt. Dit moet nu alsnog gebeuren.
De Regeling natuurbescherming is op 10 januari 2022 gewijzigd. Deze wijziging ziet op i) de actualisatie van de AERIUS Calculator, ii) de legalisering van PAS-meldingen en iii) de realisatie van een tijdelijke reservering van stikstofruimte voor woningbouwclusters. De wijziging is op 13 januari 2022 in werking getreden.
In een uitspraak van 1 december 2021 heeft de Afdeling geoordeeld over het bestemmingsplan ‘Markdal’. Voor een voorziene woning was niet aan de richtafstand voldaan ten aanzien van de milieuaspecten geluid en geur. Bovendien was lichthinder geheel niet bij de ruimtelijke afweging betrokken. De raad heeft onvoldoende gemotiveerd dat sprake was van een aanvaardbaar woon- en leefklimaat ter plaatse. Ook is niet uitgesloten dat een naastgelegen bedrijf in haar bedrijfsvoering kan worden beperkt. De Afdeling ziet dan ook aanleiding om het bestemmingsplan gedeeltelijk te vernietigen.
Op 25 juni 2020 concludeerde het Hof van Justitie in de Europese Unie (EU-hof) in de zaak Nevele dat voor de Vlaamse algemene milieuregels voor windturbines een plan-milieueffectrapportage (plan-mer) had moeten worden opgevoerd op grond van de Strategische Milieubeoordeling richtlijn (SMB-richtlijn). Het feit dat er geen plan-mer uitgevoerd is, is in strijd met de Europese regels en dient aangepast te worden. Naar aanleiding van dit Europese arrest, oordeelde de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (de Afdeling) dat de algemene milieuregels voor windturbineparken zoals opgenomen in het Activiteitenbesluit en de Activiteitenregeling niet toepasbaar zijn. Net zoals in België, is ook in Nederland onterecht geen plan-mer uitgevoerd bij totstandkoming van de regels.
De Afdeling heeft op 24 november 2021 een uitspraak gedaan over het ‘Omgevingsplan Binckhorst’. Daarbij heeft de Afdeling geoordeeld over de gehanteerde plansystematiek, waarbij grote delen van het plangebied worden aangewezen als ‘transformatiegebied’, waarbinnen onderscheid wordt gemaakt tussen reeds bestaande activiteiten, nieuwe activiteiten of het veranderen van bestaande activiteiten. Een dergelijke planregeling is volgens de Afdeling niet in strijd met de rechtszekerheid. De uitwerking van de planregeling is op onderdelen wel in strijd met het zorgvuldigheids- en het rechtszekerheidsbeginsel. Deze uitspraak is interessant met het oog op de verwachte inwerkingtreding van de Omgevingswet op 1 juli 2022.
Op 24 november 2021 heeft de Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (hierna: de Afdeling) in een uitvoerige uitspraak over het project "Gebiedsontwikkeling Oostelijke Langstraat" (ECLI:NL:RVS:2021:2627) nader uiteengezet aan welke voorwaarden externe saldering moet voldoen.
De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State (ABRvS) heeft op 27 oktober 2021 (ECLI:NL:RVS:2021:2388) een belangrijke uitspraak gedaan over het opnemen van open normen in een bestemmingsplan met verbrede reikwijdte. Deze uitspraak biedt een (eerste) kader voor de vaststelling van omgevingsplannen als (zoals het er nu naar uitziet) per 1 juli 2022 de Omgevingswet in werking treedt.
De Afdeling bestuursrechtspraak legt uit dat het in het kader van een goede ruimtelijke ordening nodig kan zijn om bestaand gebruik aan banden te leggen met voorwaardelijke verplichtingen.
De Omgevingswet verplicht overheden nieuwe kerninstrumenten te gebruiken voor het beheren, gebruiken en ontwikkelen van de fysieke leefomgeving. In een reeks korte en praktische artikelen gaan wij nader in op elk van deze zes instrumenten. In het vijfde deel van deze reeks staat de omgevingsvergunning centraal.
