Arbeidsmigratie als oplossing voor personeelstekorten in de zorg (deel 1): algemeen

24 januari 2023, laatst geüpdatet 28 augustus 2024
In september 2022 maakte het UWV kenbaar dat de krapte op de arbeidsmarkt een recordhoogte had bereikt en dat in alle sectoren een tekort was aan personeel, zo ook in de zorg. De Sociaal Economische Raad (SER) voorspelde dat er de komende 20 jaar maar liefst 700.000 extra zorgprofessionals nodig zijn. Het onafhankelijke adviescollege, de Adviesraad Migratie, stuurde in september een rapport naar het kabinet waarin het aannemen van arbeidsmigranten van buiten de Europese Unie (EU) als oplossing wordt genoemd voor de personeelstekorten in de zorg. In een blogreeks van vijf blogs gaan wij in op mogelijkheden in dat kader en de verplichtingen die erbij komen kijken. In deze eerste blog gaan we in hoofdlijnen in op het tewerkstellen van zorgpersoneel van buiten de EU en buiten de Europees Economische Ruimte (EER).
In dit artikel

Mag een zorgmedewerker van buiten de EU/EER in Nederland werken?

Een arbeidsmigrant die afkomstig is van buiten de EU/EER (m.u.v. Zwitserland) mag (in beginsel) uitsluitend in Nederland werken indien diegene beschikt over een verblijfs- en werkvergunning. Deze vergunning moet bij de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) worden aangevraagd. Als gewerkt wordt zonder vergunning, is er sprake van illegale tewerkstelling en kan de Nederlandse Arbeidsinspectie aan de werkgever een bestuurlijke boete opleggen van € 8.000,- per werknemer.

Welke vergunning moet worden aangevraagd voor zorgpersoneel?

In totaal zijn er ongeveer veertig vergunningen. Iedere vergunning heeft eigen voorwaarden waaraan voldaan moet zijn om de vergunning te verkrijgen. Voor zorgpersoneel zijn er in beginsel drie interessante vergunningen:

  1. de verblijfsvergunning zoekjaar hoogopgeleiden
  2. de verblijfsvergunning voor arbeid als kennismigrant
  3. de gecombineerde vergunning voor verblijf en arbeid (GVVA)

De eerste twee vergunningen (1 en 2) lenen zich met name voor vreemdelingen die hoogopgeleid zijn en aanspraak hebben op een (relatief) hoog salaris, bijvoorbeeld een arts die in China heeft gestudeerd. In onze tweede blog lichten wij toe aan welke voorwaarden voldaan moet zijn om de vergunningen onder 1 en 2 te verkrijgen.

De derde vergunning (3) leent zich met name voor zorgpersoneel dat geen masteropleiding heeft genoten en/of geen aanspraak kan maken op een hoog salaris. Voor verpleegkundigen, medisch assistenten, maatschappelijk zorgverleners, verzorgenden IG en ander ondersteunend zorgpersoneel kan deze vergunning dus uitkomst bieden. In onze derde blog lichten wij toe aan welke voorwaarden voldaan moet zijn om de vergunning onder 3 te verkrijgen.

Als de vreemdeling over een dergelijke vergunning beschikt, mag diegene dan direct aan de slag?

Om met een diploma behaald in een niet EU-lidstaat aan de slag te kunnen gaan bij een zorgaanbieder in Nederland, moet een zorgverlener in ieder geval beschikken over een zogenoemde ‘Verklaring van vakbekwaamheid’.

Voor het verkrijgen van een Verklaring van vakbekwaamheid moeten verschillende stappen worden doorlopen. Zorgverleners moeten een aanvraagformulier invullen en behaalde diploma’s en vakkenoverzichten laten beoordelen door de Commissie Buitenlands Gediplomeerden Volksgezondheid. Daarnaast moeten zij de algemene kennis- en vaardighedentoets (AKV-toets) succesvol afronden. Het belangrijkste onderdeel van de AKV-toets is het beoordelen van de Nederlandse taalvaardigheid. Beheersing van de Nederlandse taal is namelijk noodzakelijk om goed met patiënten en cliënten te communiceren.

Voor (tand)artsen en verpleegkundigen geldt een aanvullend vereiste voor het verkrijgen van een Verklaring van vakbekwaamheid; zij moeten na het afronden van de AKV-toets de beroepsinhoudelijke toets maken. In de vierde blog van deze blogreeks gaan wij nader in op deze toets en het verdere verloop van de procedure ter verkrijging van een Verklaring van vakbekwaamheid.

Voor alle zorgverleners die een BIG-geregistreerd beroep uitoefenen, zoals (tand)artsen, GZ-psychologen, fysiotherapeuten en verpleegkundigen, geldt een aanvullend vereiste. Zij moeten na het verkrijgen van de Verklaring van vakbekwaamheid een aanvraag indienen voor een registratie in het BIG-register (het register op grond van de Wet op de beroepen in de individuele gezondheidszorg (Wet BIG)). Hierover meer in de vijfde blog van deze blogreeks.

Afsluiting

In deze blog hebben wij toegelicht dat een vreemdeling van buiten de EU/EER (m.u.v. Zwitserland) alleen in Nederland mag werken indien diegene beschikt over een verblijfs- en werkvergunning. Dat geldt (uiteraard) ook voor zorgpersoneel. In de tweede en derde blogs gaan wij dieper in op de voorwaarden van deze vergunningen.

Voorts geldt vanuit de Wet BIG dat de zorgverlener een Verklaring van vakbekwaamheid moet behalen en moet worden ingeschreven in het BIG-register. In de vierde en vijfde blogs gaan wij dieper in op deze verplichtingen.

Als u vragen heeft over de vereisten voor de inzet van zorgpersoneel afkomstig van buiten de EU/EER, neem dan gerust contact met ons op.

Gerelateerd

PensioenPost #15 – Werkzaamheid valt onder de werkingssfeer van Bpf MITT maar maatstaven van redelijkheid en billijkheid staan een verplichtstelling in de weg

Het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch heeft recent uitspraak gedaan in een aansluitingsdiscussie met het bedrijfstakpensioenfonds MITT. In deze uitspraak ging het...

NIEUWE VERSIE WET VERDUIDELIJKING BEOORDELING ARBEIDSRELATIES EN RECHTSVERMOEDEN: van ABC naar WZOP

De belangrijkste wijzigingen van de op 3 juli gepubliceerde (herziende) Wet VBAR (Wet Verduidelijking Beoordeling Arbeidsrelaties en Rechtsvermoeden)

PensioenPost #14 – Voortgangsrapportage monitoring Wet toekomst pensioenen

Op 1 juli 2023 trad de Wet toekomst pensioenen (Wtp) in werking, waarmee de formele start van de transitie naar een nieuw pensioenstelsel werd ingeluid.

PensioenPost #13 – Vaststellingsovereenkomst en wederzijdse dwaling: het belang van aandacht voor pensioen bij beëindigen arbeidsovereenkomst

Een vaststellingsovereenkomst (VSO) is een juridisch instrument waarmee werkgevers en werknemers hun arbeidsovereenkomst in onderling overleg kunnen...

PensioenPost #12 – De ergernis over rechtszaken rondom verplicht pensioen: reactie Schouten op Kamervragen

In de media is aandacht gevraagd voor diverse rechtszaken die ondernemers moeten voeren vanwege verplichtgestelde pensioenen. Dit probleem speelt al jaren en...

PensioenPost #11 – Indexatietoezeggingen waar je op kunt bouwen?

In het verleden waren verschillende bouwbedrijven vrijgesteld van verplichte deelname aan het bedrijfstakpensioenfonds Bouw (BpfBouw).
No posts found