Is sprake van een ontoelaatbare wijziging van partijhoedanigheid indien een stichting eerst optreedt als vertegenwoordiger van slachtoffers en na eiswijziging in hoedanigheid van claimstichting in de zin van art. 3:305a (oud) BW? In een recent arrest van de Hoge Raad wordt de deformaliseringstrend bevestigd.
Massaschade leidt tot een aantal complicaties als het gaat om de verzekering ervan.
Drie recente arresten van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden gaan over het (bewijs)vermoeden van onbehoorlijke taakvervulling en het ontzenuwen daarvan door de bestuurder. Ook al wordt onweerlegbaar vermoed dat de bestuurder zijn taak onbehoorlijk heeft vervuld, is hij daarvoor niet per se aansprakelijk.
Vandaag (4 december 2019) is bij Koninklijk Besluit vastgesteld dat de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie (Wamca) en het besluit register collectieve acties treden in werking met ingang van 1 januari 2020.
In geval van massaschade is er een grote groep van benadeelden met schade. Schadevergoeding per individueel geval vorderen en afwikkelen vergt dan veel tijd, geld en energie. Daarom is onlangs de Wet afwikkeling massaschade in collectieve actie (WAMCA) aangenomen.
Massaschade is schade die een grote groep gedupeerden lijdt naar aanleiding van één of dezelfde schadeoorzaak. Denk aan waardeverlies van beursgenoteerde aandelen, gezondheidsschade bij gebruikers van een gebrekkig medicijn of schade aan woningen als gevolg van een aardbeving. Het massale karakter maakt de afwikkeling van deze schade complex.
Het staat een bestuurder in beginsel vrij op grond van een eigen afweging te bepalen wanneer welke schuldeisers worden voldaan. Zelfs preferente schulden hoeven niet altijd met voorrang te worden voldaan. Selectieve betaling is dus niet altijd onrechtmatig en leidt niet altijd tot aansprakelijkheid van de bestuurder. De vrijheid is beperkter als de activiteiten van een vennootschap beëindigd gaan worden en de vennootschap over onvoldoende middelen beschikt om al haar schuldeisers te voldoen. Datzelfde geldt als een gelieerde partij met voorrang wordt voldaan dan wel de bestuurder bij de voldoening een persoonlijk belang heeft.
Als een to follow-clausule is overeengekomen geldt in beginsel een volgplicht. Als de verhouding tussen verzekeraars in coassurantie te duiden is als een volmachtverhouding, dan is de vrijheid van de volgend verzekeraar om de volmacht op te zeggen begrensd door de beperkende werking van de redelijkheid en billijkheid.
Een bestuurder van een stichting derdengelden advocatuur heeft een controleplicht ter voorkoming van ongeoorloofde betalingen. Indien hem een ernstig persoonlijk verwijt kan worden gemaakt, kan hij persoonlijk aansprakelijk zijn. In de zaak die resulteerde in een recent arrest van het hof Amsterdam, leidde de afwezigheid van controle niet tot bestuurdersaansprakelijkheid.
Een recent arrest van het hof Arnhem-Leeuwarden bevestigt dat tijdsverloop in combinatie met een schending van een rechtmatig belang (in dit geval: eventuele bewijsnood) ertoe kan leiden dat een ex-cliënt geen beroep kan doen op zijn (eventuele) vordering jegens zijn voormalig advocaat. De klachtplicht kan daaraan in de weg staan. Advocaten doen er goed aan dit belangrijke verweermiddel goed voor ogen te houden.
Hoewel het gerechtshof Amsterdam de hoogste notariële tuchtrechter is, kan zijn beslissing toch gecasseerd worden door de Hoge Raad indien blijkt dat sprake is van schending van art. 6 EVRM. Een notaris moet er echter op bedacht zijn dat het hof de zaak opnieuw in volle omvang behandelt en het zelf een maatregel kan opleggen die het passend oordeelt en dat een (aanzienlijk) zwaardere tuchtmaatregel wordt opgelegd.
Een makelaar/taxateur heeft door het uitbrengen van een onjuiste taxatie onrechtmatig gehandeld tegenover een bank en is aansprakelijk voor de schade. Mocht de makelaar in privé worden aangesproken, dan is het zaak om de daarmee gepaard gaande persoonlijke financiële risico’s op praktische wijze te beperken.
