Mag de Gemeente Nijmegen zonder openbare selectieprocedure grond aan de GGD Gelderland-Zuid verkopen? Niet op basis van de gehanteerde selectiecriteria, zo oordeelt de rechtbank Gelderland. Als de gemeente alsnog objectieve, toetsbare en redelijke criteria hanteert, is onderhandse verkoop wellicht alsnog mogelijk en kan een selectieprocedure achterwege blijven.
Het is toegestaan om opdrachten voor sociale diensten (waaronder maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp) alleen te gunnen aan organisaties die geen winstoogmerk hebben, aldus het Europese Hof van Justitie. Dit oordeel biedt in het bijzonder gemeenten de kans om in het sociaal domein paal en perk te stellen aan winsten die door (zorg)aanbieders worden gemaakt.
In een recente uitspraak geeft het Europese Hof van Justitie duidelijkheid over de wijze waarop een vennootschap onder firma (‘vof’) moet inschrijven op een aanbestedingsprocedure. De vof die de opdracht met eigen personeel en bedrijfsmiddelen uitvoert, dient één (eigen) Uniform Europees Aanbestedingsdocument (‘UEA’) in. De vof die voor de uitvoering (personeel en middelen van) haar vennoten inzet, moet daarnaast ook UEA’s van de betreffende vennoten indienen.
Moet een overheid die zich in vergaande onderhandelingen bevindt over gronduitgifte of zelfs al een koopovereenkomst gesloten heeft, alsnog openbaar tenderen vanwege het Didam-arrest? Uit de rechtspraak tot nu toe blijkt dat veel afhangt van de feiten en omstandigheden van het geval. In een recent arrest oordeelt het Hof Arnhem-Leeuwarden dat de gemeente Oldambt grond wel een-op-een mocht uitgeven, omdat daarover al lang geleden toezeggingen aan de koper waren gedaan.
Uitgangspunt is dat als een certificaat wordt als geschiktheidseis wordt gesteld, dat niet volstaan kan worden met gelijkwaardige maatregelen. Niettemin is er een uitzondering als een inschrijver niet kan worden verweten nog niet over het certificaat te beschikken. Recent oordeelde de Bossche rechter dat de inschrijver er niet mee weg komt als bij na gunning is gestart met het certificeringsproces: ongeldig dus.
De rechtbank Rotterdam heeft op 16 september 2022 geoordeeld dat de door de gemeente Rotterdam voorgenomen uitgifte van erfpachtrechten zonder voorafgaande openbare selectieprocedure mogelijk is als er slechts één serieuze gegadigde is vanwege zijn doorslaggevende afspraken met een zittende erfpachter.
Gunningsbeslissingen blijven in een aanbestedingskortgeding vaak onderwerp van het geschil. Zo ook in deze casus, waar de aanbestedende dienst zo volledig mogelijk was geweest door ook enkele kanttekeningen in de beoordeling van een inschrijving te plaatsen. De voorzieningenrechter oordeelde dat het plaatsen van kanttekeningen in de beoordeling van een inschrijving weinig zinvol is als tegelijkertijd een puntenscore wordt toegekend waaruit volgt dat de inschrijver op het beoordeelde aspect aan alle eisen heeft voldaan. Bij beantwoording van de vraag of de inschrijving een hogere score had moeten krijgen, zijn die kanttekeningen dan niet van belang.
Als een opdrachtgever veranderingen of toevoegingen in het met een aannemer overeengekomen werk wenst, moet de aannemer de opdrachtgever wijzen op de noodzaak van de daaruit voortvloeiende prijsverhoging (artikel 7:755 BW). Alleen dan kan hij een verhoging van de prijs vorderen, “tenzij de opdrachtgever die noodzaak uit zichzelf had moeten begrijpen”. Recent liet de Hoge Raad zich uit over de vraag of voor de toepassing van deze tenzij-regel vereist is dat de opdrachtgever inzicht had in de omvang van de prijsverhoging dan wel de (concreet) te verwachten meerkosten.
In een recent vonnis gaat de Utrechtse voorzieningenrechter in op de vraag wanneer een aanbesteder in afwijking van de hoofdregel mag gunnen op “laagste prijs”. Zoals in Utrecht al eens eerder was geoordeeld, kan dat ook bij complexere opdrachten zijn toegestaan. Verder gaat het vonnis in op de motivering die bij gunning op laagste prijs moet worden gegeven: bij afwijzing kan volgens de voorzieningenrechter niet kan worden volstaan met de kale mededeling dat een inschrijver niet de laagste prijs heeft aangeboden. De winnende prijs moet dan ook worden medegedeeld.
De Haagse voorzieningenrechter buigt zich in een recente zaak over de vraag of een strafbeschikking wegens omkoping – opgelegd door het Openbaar Ministerie – een onherroepelijk geworden rechterlijke uitspraak is in de zin van de ‘verplichte uitsluitingsgronden’ uit de Aanbestedingswet 2012, zodat de omkoper zou worden uitgesloten. Daarnaast speelt de vraag of de omkoper ook een ‘ernstige beroepsfout’ heeft begaan, en of dat dan op zichzelf tot uitsluiting leidt nu de omkoping buiten de ‘terugkijktermijn’ plaatsvond en de strafbeschikking niet.
Op 1 januari 2021 is de Wet Homologatie Onderhands Akkoord (WHOA) in werking getreden. Met de WHOA kan een dwangakkoord buiten surseance of faillissement worden bewerkstelligd. Dat akkoord kan door de schuldenaar of een daartoe aangewezen herstructureringsdeskundige worden aangeboden aan de vermogensverschaffers van de schuldenaar. Het akkoord kan inhouden dat rechten van die vermogensverschaffers worden gewijzigd. Degenen aan wie het akkoord wordt aangeboden en wiens rechten worden gewijzigd, stemmen over het akkoord. Dit gebeurt in klassen. Vervolgens is het aan de rechter om het akkoord te homologeren, dat wil zeggen: goed te keuren. Onder bepaalde voorwaarden kan de rechter het akkoord ook opleggen aan klassen die niet met het akkoord hebben ingestemd. Vandaar dat in die context ook wel de term ‘dwangakkoord’ wordt gebruikt.
Wat als er (een onderdrempelige opdracht zonder bezwaartermijn) definitief is gegund en achteraf moet worden geconcludeerd dat de aanbestedingsprocedure zo gebrekkig is dat eigenlijk een intrekking en heraanbesteding (had) moet(en) plaatsvinden?
