Per 1 mei 2022 is de Wet openbaarheid van bestuur (‘Wob’) ingetrokken en is de Wet open overheid (‘Woo’), de opvolger, van kracht. De Woo geeft nieuwe en afwijkende spelregels voor actieve en passieve openbaarmaking, zowel inhoudelijk als procedureel. Belangrijke veranderingen voor de bestuurlijke praktijk dus. In dit blog zet ik puntsgewijs enkele aandachtspunten op een rij.
In een recent vonnis oordeelt de Haarlemse voorzieningenrechter dat de aanbestedende dienst enkele eisen stelt die disproportioneel zijn omdat ze onhaalbaar zijn, en dat een aantal contractsbepalingen disproportioneel is. Opvallend is dat de rechter het disproportioneel acht om alle risico’s die de huidige marktsituatie (de Coronacrisis, de grondstoffencrisis en de oorlog in Oekraïne) met zich brengt bij de opdrachtnemer te leggen.
Een terechte uitspraak van de Bossche voorzieningenrechter: als de aanbestedingsstukken voorschrijven dat éérst kwaliteit en dan pas prijs beoordeeld worden, dan moet die volgorde ook worden aangehouden. Afwijking van de aangekondigde procedure leidt tot heraanbesteding.
In een uitspraak van 20 april 2022 heeft de Afdeling Bestuursrechtspraak van de Raad van State inzichtelijk gemaakt wat de eventuele gevolgen zijn van het Didam-arrest in het kader van de uitvoerbaarheid van een bestemmingsplan.
In een recent vonnis oordeelt de rechtbank Rotterdam over de vraag of een aanbesteder op grond van zijn motiveringsplicht gehouden is om de inschrijvingsprijs van de winnende inschrijver mee te delen. Anders dan de rechtbank Midden-Nederland in een vergelijkbare zaak, oordeelt de Rotterdamse rechtbank in lijn met haar eerdere jurisprudentie dat bij de motivering van een afwijzing niet de prijs van de winnende inschrijving bekend gemaakt hoeft te worden.
Bij arrest van 1 april 2022 heeft de Hoge Raad antwoord gegeven op prejudiciële vragen met betrekking tot de verhuiskostenvergoeding van artikel 7:220 BW lid 5 en 6.
Het komt steeds vaker voor: een online-supermarkt waarbij de boodschappen in een mum van tijd thuis worden bezorgd. Deze “flitsbezorging” (ook wel darkstores genoemd) brengt nieuwe bestuurs- en huurrechtelijke vraagstukken met zich mee. In een recente uitspraak oordeelt de rechtbank Den Haag dat een beoogd gebruik voor flitsbezorging niet kwalificeert als detailhandel zoals omschreven in de planregels. Hierdoor gebruikt de flitsbezorgingsdienst het pand in strijd met het geldende bestemmingsplan en mag de gemeente handhavend optreden.
Een forse overschrijding van verrekenbare hoeveelheden die wegens een fout in het bestek reeds ten tijde van de aanbesteding bekend had moeten zijn, leidt tot een aanpassing van de verrekenprijs naar een markconforme prijs ten tijde van inschrijving.
Een aanbesteder die maar één geldige inschrijving ontvangt, hoeft niet op basis daarvan te gunnen en mag de aanbesteding intrekken vanwege het te lage concurrentieniveau. Deze intrekkingsgrond uit de Europese en nationale rechtspraak vindt toepassing in recente zaken bij voorzieningenrechters in Den Haag en Groningen.
De Haagse voorzieningenrechter heeft recent geoordeeld dat overschrijding van een niet-gepubliceerd budget niet kan leiden tot uitsluiting van de te duur bevonden ondernemer. De aanbestedende dienst mag in een dergelijk geval hooguit de aanbesteding intrekken.
In een recent arrest heeft het Hof van Justitie geoordeeld over de geldigheid van de regels voor inzameling van elektronisch afval. Naast de bevestiging dat die inzamelplicht ook geldt voor zonnepanelen, verklaart het Hof de WEEE-richtlijn ongeldig voor producten die tussen 2005-2012 in de handel zijn gebracht. Voor die producten rust de inzamelplicht niet per definitie op de producent, maar kan dit ook een verplichting voor de gebruiker zijn.
Een tendens van de afgelopen jaren is dat steeds meer gemeenten beleid hebben vastgesteld voor de beoordeling van initiatieven om zonneparken te realiseren. Dat beleid kan grote consequenties hebben voor op dat moment al lopende aanvragen. Ook heeft dit beleid in de praktijk vaak tot gevolg dat meerdere initiatieven met elkaar moeten concurreren. De Afdeling bestuursrechtspraak van de Raad van State heeft op 16 februari 2022 twee uitspraken gedaan over het fair play beginsel en de procedure voor vergunningverlening van zonneparken in de gemeente Drimmelen. De Afdeling is van oordeel dat niet alle aanvragen objectief en op een gelijke wijze zijn beoordeeld.
